Goedmens
Het nieuwe boek van Rutger Bregman De meeste mensen deugen ga ik nog lezen, hoewel ik er ook tegenaan hik. Niet omdat het een dikke pil is; dat is puur voor de vorm en voor de statuslezers (heb ik mij laten vertellen). Het lettertype is ongewoon groot, de bladspiegel zeer ruim en er zitten flink wat illustraties en foto's in. Met andere woorden, net als zijn andere werk zal ook dit weer lezen als een speer. Het is de titel die mij dwarszit. En dat zal ook precies de bedoeling zijn, dus eigenlijk best slim van deze wijsneus. Want ook dat is het. Ik mag hem derhalve.
Ik lees elke dag een paar keer de nieuwsberichten (hoewel, wat is nieuws, behalve een willekeurige selectie?) en ik moet dat eigenlijk niet doen. Het maakt mij alleen maar bozer. En het geeft mij steeds weer dezelfde stok om mee te slaan: mensen, u en ik, zijn de meest domme schepsels ooit, ze verneuken de hele boel en denderen recht op hun eigen vernietiging af. Dat laatste stemt mij dan weer tevreden, dat betekent dat Darwin ergens toch een punt had: tenslotte is zelfvernietiging ook een vorm van aanpassen.
En toch, ik kan het niet uitstaan. Zoveel idioterie. Als de meeste mensen deugen, hoe kan het dan dat ze, in de luchtbel die wij democratie noemen, de meest achterlijke leiders kiezen? Hoe kan het dan dat ze tranen met tuiten huilen bij het zien van een zeehondje dat wordt doodgeknuppeld en ondertussen doodleuk een hotdog, varkenslapje of rundertartaartje vreten? Ooit wel eens de bio-industrie van dichtbij gezien? Hoe kan het dat we willens en wetens over snelwegen willen scheuren, in vliegtuigen stappen voor een decadente flutvakantie, met schijtbrommertjes rondkarren en dan gaan pruillippen als stikstof, luchtvervuiling, longkanker ter sprake komt? Dat we oogjes toeknijpen omwille van de voetbalmaffia, drugsmaffia, autocrossmaffia, bedrijvenmaffia, kerkmaffia en weet ik welke maffia nog meer (onze eigen regering bijvoorbeeld), maar het niet verkroppen dat er mensen die gevlucht zijn uit de meest onvoorstelbare oorlogsgebieden aankloppen op zoek naar veiligheid? Ja, weer die riedel, ik weet het. Jammer dan. Ik kan wel door blijven gaan. Het is maar een greep uit de waanzin van alledag.
Ik weet dat er inderdaad heel veel mensen zijn die goede dingen doen. Misschien zelfs wel een meerderheid. Het kan zelfs zo zijn dat Bregman inderdaad gelijk heeft. Het kan. Ik moet zoals gezegd het boek nog lezen, dus ik zou zomaar mijn mening bij kunnen stellen. Graag zelfs. Toch: als die meerderheid bestaat, waarom komt die dan niet massaal in opstand? Waarom zwijgt de meerderheid? Wie zwijgt stemt toe. En dat deugt voor geen meter.