Het voordeel van het af en toe moeten verplaatsen van de vrijwilligerswoensdagochtend naar een zaterdagochtend, is dat je weer eens wat andere oud-biebcollega's ziet. Want je weet zelf hoe het gaat: afscheid nemen, voornemens met ja maar we blijven elkaar gewoon zien hoor, jullie zijn nog niet van mij af! en dan zomaar drie maanden later pas weer eens op zaterdag die kant op. (Behalve dan op de wekelijkse woensdag hè? Dus dat voornemen is best enigszins op de realiteit gebaseerd, zo is het ook.)

Vanochtend ging het met de Syrische lieverd over van alles en nog wat, zoals altijd. Het mooie is dat we in een zucht praten over hoe zij naar haar leven kijkt. Of ze spijt heeft van dingen, de vlucht uit haar land, de dromen die ze als kind had. En ik doe daar ook gewoon mijn duit bij in het zakje. Open, wederkerige gesprekken. Alleen die zijn van betekenis, vind ik. En ja, natuurlijk ontkom je ook niet aan de luchtledigheid des levens. Hoort er ook bij, prima, maar de gesprekken die al snel in positieve zin kopje onder gaan, die zijn mij toch het meest dierbaar.

In dit geval is het gelijk een lekker niveautje plus-plus ouwehoeren in het Nederlands. Probeer je voor te stellen dat je al zoveel achter de rug hebt en dan in amper vijf jaar helemaal opnieuw begint. Nieuwe taal, nieuwe gewoonten, totaal andere cultuur. Als je dan over de grote dingen kunt spreken en nagenoeg alles begrijpt, dan kan ik niet anders dan een diepe buiging maken. Oké, niet te diep, anders blijf ik erin en loop ik een dag of wat krom; dat tere lijfje van mij heeft zo z'n gebruiksaanwijzing, u weet dat als geen ander.

Wat mij van vanochtend het meest om mee heen zoemt is dat ze geen spijt heeft. Althans, niet van de keuzes die ze heeft gemaakt. Zoals de beslissing om het land te ontvluchten, zodat ze haar kinderen een grotere kans op een veilig leven kan geven. En hoe moeilijk het dan is wanneer de familie en vrienden die besluiten om te blijven het onbegrijpelijk vinden dat zij het nu moeilijk heeft, hier in Nederland. In dat rijke land waar iedereen alles heeft, iedereen rijk is, veilig en beschermd, goed verzorgd. Wat heb je dan nog te klagen? Ze moet dankbaar zijn. Dat moet.

Nogmaals, ik geef het je te doen. Ik kan het mij bijna niet voorstellen, hooguit een heel klein beetje, hoe moeilijk het zal zijn om helemaal opnieuw te beginnen met je leven. Werkelijk alles achter te laten in ruil voor eigenlijk net zoveel onzekerheid. Je vaak niet gewenst voelen en het gevoel een bedelaar te zijn omdat je geen baan kunt vinden en afhankelijk bent van een uitkering, ondanks dat je een universitaire opleiding hebt, een eigen bedrijf had. Maar ja, toen kwamen de bommen. Zoals ze zelf zegt: Syrië wordt door alle landen gebruikt als plek om oorlog te voeren.

Zuchten en verdriet hebben om wat er nu niet meer is en ook nooit meer zal zijn, dat kan niet. Schuldgevoel overheerst: zij is veilig, de achtergebleven familie niet. Maar je kunt het niet uitleggen aan elkaar. Zij kan hen niet duidelijk maken hoe het hier is, hoe haar leven nu is. Ook logisch en te begrijpen, van beide kanten. En tegelijk is het tragisch.

Nee, ze heeft nergens spijt van. Als kind droomde ze ervan een belangrijke baan te hebben. Minister, zegt ze lachend. Ze wilde in ieder geval niet zijn zoals haar moeder. Thuis, het huishouden, onderdanig en met alleen buurvrouwen als gezelschap. Een kleine, benauwde wereld. En het leek haar saai, heel saai. Nee, zij zou iets belangrijks gaan doen. Ze is nu 50 jaar oud. Haar kinderen zijn in principe veilig en kunnen proberen hun studies af te ronden en een baan te vinden; te leven zoals je dat doet in Nederland. Dat alles is ook iets groots, iets belangrijks. Daar is ze blij om en maakt haar gelukkig. Maar jammer voor zichzelf, puur alleen voor zichzelf en haar grootse dromen als kind, ja, dat vindt ze het wel. Het zijn twee dingen die losstaan van elkaar en net zo onlosmakelijk zijn verbonden. En ook al is ze hier niet echt thuis, ze zou nooit terug willen. Ze wil hier blijven met haar man en kinderen. Ook omdat je niet terug kunt naar wat er was, de herinnering. Ik zeg je, het is een wijze vrouw.

In haar schrift schreef ze tussendoor nog: ik maak veel mee –> meemaken, meegemaakt. En: Den Bosch = 's-Hertogenbosch en Den Haag = 's Gravenhage. Uiteindelijk zitten we er voor de taal. Die spreekt boekdelen.

#vrijwilligerswerk #Syrië #vluchteling #taal #coach #maatschappij #waanvandedag