Het valt niet mee om de Nederlandse taal als tweede taal eigen te maken. Ja, misschien als je hier voor je zesde gaat wonen (met dank aan de betrouwbare informatie van de geliefde die hier de baas is), maar elke leeftijd daarna maakt het allemaal nog moeilijker.

Er zijn zoveel vanzelfsprekendheden in de taal waar ik, voordat ik ooit als vrijwilliger gezellig een potje rond een tafel met anderstaligen ging zitten bomen, nooit bij stil heb gestaan. Vooruit, uit mijn docententijd op een vmbo nam ik wel mee dat de lidwoorden behoorlijk hels zijn; blijkbaar kun je voorzetsels in de duivelswoning met alle gemak ook een koude dag laten bezorgen (geheel gratis bij afname van tien voorzetten!).

Zo bedacht ik mij gisteren op de fiets weer een fijne instinker. Ik heb een beetje door de stad sjezend verder toch niets om handen, behalve dan de chaos die we verkeer noemen in de onvoorspelbare gaten houden. Kwestie van overleven en dat kunstje beheers ik tot nu toe vrij redelijk. De ingeving kwam doordat ik een garagebedrijf passeerde. Ineens dacht ik aan mijn puberende tijd als leerling-automonteur (voor de mij-kenners onder ons is het geen verrassing: dat werd geen succes). Het woord uitbalanceren verscheen voor mijn geestelijke gezondheidsoog. Want dat is zo'n dingetje wat ze doen in een garage: het uitbalanceren van wielen. Hartstikke leuk. Nog leuker wanneer ik dan ineens volledig besef (kun je iets deels beseffen?) dat dit zo'n woord from hell moet zijn als je Nederlands leert.

Dit gaat namelijk een hoop vraagtekens opleveren hoor: UITbalanceren. Wat betekent dat je iets IN balans brengt. Maar UIT balans zijn is iets vervelends, iets negatiefs. Toch, om IN balans te zijn, moet je iets UITbalanceren. Leg dat maar eens uit. Om de gekte compleet te maken, is het altijd aan te bevelen er een onnavolgbaar slechte woordgrap inclusief lidwoordconfusie bovenop te gooien: een uitbal lanceren. Nou, dan zijn de flauwe rapen gaar! Leuk hoor, scoren over de verwarring van anderen. En de les is voorbij voor je het weet. Dikke bonus.

#waanvandedag #NT2 #lidwoorden #voorzetsels #confusie #hell #taal #100DaysToOffload

Er is zoveel waar ik over kan schrijven dat ik er niet toe kom. Dat is toch best tragisch. Ja, ik kom er wel toe, aan het schrijven, maar dus alleen om te zeggen dat ik niet kan kiezen uit alles wat er door mijn kop dwarrelt. En dat is nogal suf, eigenlijk. Waarom zou ik dat juist wel opschrijven en al het andere niet. Ach, alles op z'n tijd. Meestal werkt het zo.

De afgelopen dagen waren weer lekker vol met werk, dingen doen en vrienden. Oké, vrienden is wat overdreven. Een lieve vriendin die sinds een jaar of wat in Enschede woont, kwam deze kant op. En dat was fijn. Zo vaak zien we elkaar niet en ook tussen het zien door kan het soms maanden radiostil zijn. Toch is dat precies wat een vriendschap goed en waardevol maakt. Niet de kwantiteit maar de kwaliteit. Mijn en onze gezamenlijke vrienden zullen dat beamen.

Irritant woord is dat trouwens, beamen. Sinds de taal der nederige landers steeds meer verangliseert (soms moet je een woord als Anglicisme gewoon voltooid fout maken, dat is lachen) willen mijn hersentjes woorden die gewoon Nederlands zijn (voor zover een woord al een taal toebehoort, etymologisch kom je nogal eens in een heel ander taalgebied uit) steevast verengelsen. Beamen wordt dus beamen. Dan tettert er een enorm grappig stemmetje in mijn hoofd 'beam me up, Scotty' of zie ik een beamer – dus geen be-amer, iemand die het steeds maar met je eens is, zo'n ja-knikker (wat dan geen knikker is als in een glazen bolletje is, let u wel even op!) – allerlei coole, geen koele, films projecteren op een megascherm. Het maakt het er allemaal niet duidelijker op, het leven.

Ik had het vroeger ook met het merk Peugot. Het duurde lang voordat ik door had dat wanneer het in verjaardagskringspiergesprekken over peushjo ging, dat het dan om een auto ging. Eigenlijk negeerde ik die gesprekken sowieso al en autogesprekken al helemaal. Ik heb er niks mee, auto's. Althans, niet in het bijzonder. Ik vind vaak oude auto's nog wel leuk, ze hebben karakter, zo lijkt het, maar verder heb ik geen idee van welk merk het dan is, of hoe hard ie kan en waar de ideale lijn ligt op meta-niveau. Als dat al bestaat in de autowereld, meta-niveau. Vast wel. Goed, ik heb soms wel autogesprekken, maar dan in letterlijke zin. Dat ik dus stil in mezelf praat en hardop tegen mezelf terug praat. Dan schrik ik wel eens van mijn eigen stem. Meestal levert het mij wel een rustige zitplaats in de trein op.

Jemig mensen, wat een gelul in de leegte. Ik ga maar even wat anders doen. Dan heeft u ook weer een beetje rust. Adios.

#waanvandedag #anglicisme #nederlands #engels #frans #taal

Eigenlijk had ik gisterenavond laat nog wat willen schrijven, zodat u gezellig samen met Dennis op de bank wat te lezen zou hebben. Misschien om de nacht door te waaien, of anders vandaag overdag het winderige warmterecord toe te juichen. Maar het kwam er niet van. In plaats daarvan zagen we een hele slechte film die paste bij de staat van zijn. Niet dat wij slechte mensen zijn, althans, niet dat ik weet, maar ons gemoed was gewoon niet in topvorm. Soms zit er dan niets anders op dan verkeerde keuzes maken. In dit geval dus een Netflix-flop. Ik ga de titel van het gedrocht niet eens noemen, zo erg was het. Al met al was de nacht te kort, het donker te lang en vloog de dag tot zover voorbij net als de enorme hoeveelheden zwerfvuil die vrolijk door de storm bij en door elkaar wordt geveegd.

U wilt natuurlijk weten wat ik gisteren dan te melden had en geloof mij: dat zou ik ook wel willen weten. Het zal niet heel dringend zijn geweest, vermoed ik. Oh, wacht, ja, nu weet ik het weer. Maar nee, het was niks bijzonders. Behalve dat ik mij als vanzelf kapot ergerde aan de tragische woordenschat van de gemiddelde student die we hier zo her en der los rond hebben lopen. Dat krijg je met een Science Park in de buurt. Een hoop wetenschappelijk gelul in de ruimte, dat vooral. Ik deed boodschappen (help mij herinneren: echt nooit meer doen op zaterdag, wat een hel en waarom vergeet ik dat toch steeds?) en toen ik naar buiten liep stond er een stel van die kwakende brallo's iets logistieks te bespreken. Er moesten namelijk kratten bier op fietsen worden versleept naar een of andere party vanavond. Dus het zou wel superchill zijn als deze of gene zo nice kon zijn om wat hele chille fratsen uit te halen om de pilseners te helpen verhuizen van supermarktketen naar studentenkettingreactie. Echt supernice. Nou ja, toen zat ik de hele weg terug naar huis met een suf repeterend dingetje in m'n kop.

nice nice nice supernice chill chill chill superchill nice chill nice chill super super chill super super nice nice nice super chill nice nice super nice

Het was zelfs zo hardnekkig dat ik het hardop ging doen. U begrijpt dat de vrouw des huizes mij fronsend aankeek toen ik behoorlijk over mijn toeren pruttelend nice nice binnenkwam. Aha, vandaar die baggerfilm waarschijnlijk; we waren reddeloos verloren.

#nice #chill #waanvandedag #student #taal #film #storm

Het voordeel van het af en toe moeten verplaatsen van de vrijwilligerswoensdagochtend naar een zaterdagochtend, is dat je weer eens wat andere oud-biebcollega's ziet. Want je weet zelf hoe het gaat: afscheid nemen, voornemens met ja maar we blijven elkaar gewoon zien hoor, jullie zijn nog niet van mij af! en dan zomaar drie maanden later pas weer eens op zaterdag die kant op. (Behalve dan op de wekelijkse woensdag hè? Dus dat voornemen is best enigszins op de realiteit gebaseerd, zo is het ook.)

Vanochtend ging het met de Syrische lieverd over van alles en nog wat, zoals altijd. Het mooie is dat we in een zucht praten over hoe zij naar haar leven kijkt. Of ze spijt heeft van dingen, de vlucht uit haar land, de dromen die ze als kind had. En ik doe daar ook gewoon mijn duit bij in het zakje. Open, wederkerige gesprekken. Alleen die zijn van betekenis, vind ik. En ja, natuurlijk ontkom je ook niet aan de luchtledigheid des levens. Hoort er ook bij, prima, maar de gesprekken die al snel in positieve zin kopje onder gaan, die zijn mij toch het meest dierbaar.

In dit geval is het gelijk een lekker niveautje plus-plus ouwehoeren in het Nederlands. Probeer je voor te stellen dat je al zoveel achter de rug hebt en dan in amper vijf jaar helemaal opnieuw begint. Nieuwe taal, nieuwe gewoonten, totaal andere cultuur. Als je dan over de grote dingen kunt spreken en nagenoeg alles begrijpt, dan kan ik niet anders dan een diepe buiging maken. Oké, niet te diep, anders blijf ik erin en loop ik een dag of wat krom; dat tere lijfje van mij heeft zo z'n gebruiksaanwijzing, u weet dat als geen ander.

Wat mij van vanochtend het meest om mee heen zoemt is dat ze geen spijt heeft. Althans, niet van de keuzes die ze heeft gemaakt. Zoals de beslissing om het land te ontvluchten, zodat ze haar kinderen een grotere kans op een veilig leven kan geven. En hoe moeilijk het dan is wanneer de familie en vrienden die besluiten om te blijven het onbegrijpelijk vinden dat zij het nu moeilijk heeft, hier in Nederland. In dat rijke land waar iedereen alles heeft, iedereen rijk is, veilig en beschermd, goed verzorgd. Wat heb je dan nog te klagen? Ze moet dankbaar zijn. Dat moet.

Nogmaals, ik geef het je te doen. Ik kan het mij bijna niet voorstellen, hooguit een heel klein beetje, hoe moeilijk het zal zijn om helemaal opnieuw te beginnen met je leven. Werkelijk alles achter te laten in ruil voor eigenlijk net zoveel onzekerheid. Je vaak niet gewenst voelen en het gevoel een bedelaar te zijn omdat je geen baan kunt vinden en afhankelijk bent van een uitkering, ondanks dat je een universitaire opleiding hebt, een eigen bedrijf had. Maar ja, toen kwamen de bommen. Zoals ze zelf zegt: Syrië wordt door alle landen gebruikt als plek om oorlog te voeren.

Zuchten en verdriet hebben om wat er nu niet meer is en ook nooit meer zal zijn, dat kan niet. Schuldgevoel overheerst: zij is veilig, de achtergebleven familie niet. Maar je kunt het niet uitleggen aan elkaar. Zij kan hen niet duidelijk maken hoe het hier is, hoe haar leven nu is. Ook logisch en te begrijpen, van beide kanten. En tegelijk is het tragisch.

Nee, ze heeft nergens spijt van. Als kind droomde ze ervan een belangrijke baan te hebben. Minister, zegt ze lachend. Ze wilde in ieder geval niet zijn zoals haar moeder. Thuis, het huishouden, onderdanig en met alleen buurvrouwen als gezelschap. Een kleine, benauwde wereld. En het leek haar saai, heel saai. Nee, zij zou iets belangrijks gaan doen. Ze is nu 50 jaar oud. Haar kinderen zijn in principe veilig en kunnen proberen hun studies af te ronden en een baan te vinden; te leven zoals je dat doet in Nederland. Dat alles is ook iets groots, iets belangrijks. Daar is ze blij om en maakt haar gelukkig. Maar jammer voor zichzelf, puur alleen voor zichzelf en haar grootse dromen als kind, ja, dat vindt ze het wel. Het zijn twee dingen die losstaan van elkaar en net zo onlosmakelijk zijn verbonden. En ook al is ze hier niet echt thuis, ze zou nooit terug willen. Ze wil hier blijven met haar man en kinderen. Ook omdat je niet terug kunt naar wat er was, de herinnering. Ik zeg je, het is een wijze vrouw.

In haar schrift schreef ze tussendoor nog: ik maak veel mee –> meemaken, meegemaakt. En: Den Bosch = 's-Hertogenbosch en Den Haag = 's Gravenhage. Uiteindelijk zitten we er voor de taal. Die spreekt boekdelen.

#vrijwilligerswerk #Syrië #vluchteling #taal #coach #maatschappij #waanvandedag